دستورات مهم لینوکس

در این مقاله می‌خواهیم دستورات مهم لینوکس و یونیکس را به همراه مثال شرح دهیم.
فرقی نمی‌کنه از کدام توزیع استفاده می‌کنید، حتی در Ubuntu که محیطی گرافیکی و
آسانی دارد هم این دستورات کاربردی است.

فهرست

1. مشاهده لیست فایل‌ها
2. ایجاد فایل و مشاهده آن
3. حذف فایل
4. انتقال و Rename فایل
5. ساخت دایرکتوری
6. حذف دایرکتوری
7. Rename دایرکتوری
8. دستور man
9. دستور Clear و History
10. Past کردن دستورات در ترمینال
11. pr’ command’
12. پرینت فایل
13. نصب نرم افزار
14. ارسال ایمیل در لینوکس

مشاهده لیست فایل‌ ها

با دستور ls لیست تمامی فایل ها و دایرکتوری ها، متناسب با محلی که در آن قرار دارید را نشان می‌دهد.

ls

توجه: همان طور که در تصویر مشاهده می‌کنید وقتی در ادامه دستور ls از -l استفاده می‌کنیم؛
مشخصات فایل نیز نمایش داده می‌شود. همچنین دایرکتوری‌ها با رنگ آبی و فایل‌ها با رنگ سفید مشخص شده‌اند.
ممکن است داخل یک یا چند دایرکتوری، فایل‌ها و محتواهای دیگری وجود داشته باشند؛ برای مشاهده آنها کافیست
دستور R- در ادامه ls بنویسید.

در تصویر بالا در خط دوم پس از ls -l مشخصات هر دایرکتوی (آبی) و فایل (سفید) آمده که به ترتیب از چپ به راست شامل:
۱- نوع (d دایرکتوری)، مجوز دسترسی ۲- تعداد HardLink ها ۳- صاحب فایل یا کاربر اصلی ۴- گروه کاربر ۵- حجم به بایت و ۶- تاریخ ایجاد

رفتن به فهرست

ایجاد فایل و مشاهده آن

از دیگر دستورات مهم لینوکس ؛ cat برای نمایش فایل‌های متنی، کپی، ترکیب و ایجاد فایل کاربرد دارد. حال ببینیم چگونه؟

• برای ایجاد فایل با نام دلخواه در اینجا itmagazine و سپس نوشتن محتوا در آن و
  در آخر با فشردن ctrl + d از حالت نوشتن بیرون می‌آییم:

cat > itmagazine
it-mag.org is for your advance

• برای نمایش فایل کامند پایین کمک می‌گیریم:

cat itmagazine

• برای ترکیب دو فایل با یکدیگر، به طریق زیر عمل می‌کنیم:

cat file1 file2 > newfilename

رفتن به فهرست

حذف فایل

از دستور rm به یک همراه فاصله و بعد اسم فایل، می‌توان آن را از سیستم حذف کرد. ( itmagazine نام یک فایل دلخواه است)
توجه کنید: هیچ وقت دستور rm -rf یا rm -r -f بکار نبرید زیرا کل اطلاعات سیستم حذف می‌شود و
قابل بازگشت نیست بخصوص وقتی دسترسی به صورت root دارید.

rm itmagazine

انتقال و نامگذاری مجدد (Rename) فایل

• برای انتقال یک فایل به جای دیگر طبق زیر عمل می‌کنیم:

sudo mv filename new_file_location

این دستور نیاز به دسترسی ریشه Root دارد به همین خاطر عبارت sudo را در اول آوردیم.
بعد از هر فرمانی که در آن sudo وجود دارد؛ باید رمز عبور خود را وارد کنید. (مثال زیر)

 

• برای نامگذاری مجدد یا Rename فایل ابتدا بعد از دستور mv، نام فایل فعلی و
  سپس نام جدید را همانند زیر وارد می‌کنیم:

mv filename newfilename

توجه مهم: عبارت sudo را فراموش نکنید و خوب است بدانید پس از این عبارت تا ۱۵ دقیقه دسترسی root شما برقرار است.

خب فکر کنم تا حد کافی درباره فایل ها صحبت کردیم و نوبت دایرکتوری (پرونده) هاست.

رفتن به فهرست

ساخت دایرکتوری (پرونده)

برای این کار هم می‌توان در مکان فعلی که در سیستم خود هستیم و هم در محل دلخواه دایرکتوری ایجاد کنیم.
برای این کار از دستور mkdir ، در خط اول؛ در محل فعلی و در خط دوم در جای دلخواه ذخیره کنیم.

mkdir mydirectory

mkdir /tmp/mydirectory

حذف دایرکتوری یا Directory

برای حذف نیز دستور زیر موجود است:

rmdir directoryname

نکته: قبل از حذف directory ،نباید هیچ فایلی داخل آن باشد و اول باید فایل های داخل آن حذف شود.

نامگذاری مجدد (rename) دایرکتوری

همانند نامگذاری مجدد فایل عمل می‌کنیم:

mv directoryname newdirectoryname

رفتن به فهرست

دستور Man

مانند یک دفترچه راهنماست که مشابه دستور help است. مثلا وقتی تایپ می‌کنیم:
man man اطلاعاتی راجع به کامند man  و اگر تایپ کنیم  cat man درباره فرمان cat راهنمایی می‌کند.

دستور History و clear

گاهی اوقات به دنبال یک دستوری می‌گردید که قبلا بکار بردید یا کارها پیچیده شده و می‌خواهید بدانید که چی کار کردید.
اینجاست که History بکار می‌آید.

همچنین وقتی که زیاد تایپ کردید و صفحه شلوغ و بهم ریخته شده، با فرمان clear، صفحه پاک سازی می‌شود.

clear

رفتن به فهرست

Past کردن دستورات در ترمینال

حتما پیش آمده که بخواهید از یک دستور طولانی زیاد استفاده کنید و بارها و بارها تایپ نکنید.
مسلما برای کپی کردن از Ctrl + c استفاده می‌کنید اما برای past کردن در لینوکس باید از Ctrl + Shift + p کمک گرفت.

pr’ command’

برای پرینت کردن فایل به فرمت دلخواه از pr کمک می‌گیریم. به طوریکه اول اگر فایل به فرمت
دلخواه ما نبود آن را طبق دیگر دستورات مهم لینوکس در جدول زیر به فرم مناسب تبدیل می‌کنیم.

دستور	عملکرد
pr -x	داده را به x ستون تقسیم می‌کند
“pr  -h “header	“header” را به عنوان عنوان فایل در نظر گرفته می‌شود
pr -t	بجز عنوان و حاشیه بالا و پایین، بقیه محتوا پرینت می‌شود
pr -d	فایل خروجی را دو برابر می‌کند.
pr -n	تمام خطوط را با شماره نشان می‌دهد.
l page length-	تعداد خطوط هر صفحه را مشخص می‌کند. پیشفرض ۵۶ خط
o margin-	صفحه را با شماره حاشیه قالب بندی می کند.

 

رفتن به فهرست

پرینت فایل

برای پرینت به دو طریق اقدام می‌کنیم:

lp Filename

یا

lpr Filename

برای اینکه چند بار ار یک فایل را پرینت بگیریم، اینگونه عمل می‌کنیم:

lp -n10 testfile

lpr 10 testfile

اگر از چند پرینتر استفاده می‌کنید، برای انتخاب یکی از آنها در خط اول از پیشوند d و در خط دوم از p قبل از اسم پرینتر استفاده می‌کنیم.

رفتن به فهرست

نصب نرم‌افزار

بهترین راه برای نصب نرم‌افزار در Ubuntu استفاده از Software center بجای دانلود پر دردسر آن از اینترنت است،
زیرا هم امن است و هم بیشتر پکیج های نرم‌افزاری مورد نیاز در آن موجود است. و با دستور زیر نصب آن انجام می‌شود:

sudo apt-get install packagename

ارسال ایمیل در لینوکس

از جمله دستورات مهم لینوکس که بسیار کاربردی است؛ نحوه ارسال ایمیل به صورت زبر است:

mail -s 'subject' -c 'cc-address' -b 'bcc-address' 'to-address'

 

با فشردن دو کلید Cntrl+D پس از اتمام نوشتن متن ایمیل، آن را با موارد اشاره شده در بالا، برای ارسال آماده کنید.

رفتن به فهرست